Bệnh thận mạn tính có nguy hiểm không?

Bệnh thận mạn tính (hay mãn tính) là một bệnh lý diễn tiến âm thầm. Bệnh nhân thường không có biểu hiện lâm sàng rõ rệt cho đến khi bệnh đã phát triển đến giai đoạn cuối. Vậy bệnh thận mạn tính là gì? Có nguy hiểm đến sức khỏe không? Đâu là nguyên nhân gây ra bệnh lý này? Làm thế nào để phát hiện sớm bệnh thận mạn tính? Và cách phòng ngừa bệnh như thế nào? Sau đây, hãy cùng Jio Health tìm hiểu những kiến thức quan trọng về bệnh thận mạn tính. Bài viết có sự hỗ trợ thông tin của ThS. BS. CKI. Nguyễn Thị Thu Thủy từ Jio Health với 10 năm kinh nghiệm, chuyên điều trị bệnh lý Nội thận.

Thận là một cơ quan quan trọng nằm trong ổ bụng và giữ vai trò như “một chiếc lưới lọc” giúp đào thải độc chất và dịch dư thừa ra ngoài, đồng thời giữ lại các chất cần thiết cho cơ thể. Ngoài ra, thận còn tham gia điều hòa huyết áp cũng như tạo máu nuôi sống cơ thể. Khi bệnh nhân mắc bệnh thận mạn tính, nghĩa là thận bị hư hỏng và không thể làm tốt các chức năng của nó. Bệnh lý này thường diễn tiến từ từ, âm thầm và sẽ làm cho người bệnh yếu dần do thận không đào thải được các độc chất ra khỏi máu. Đồng thời lúc này, bệnh nhân sẽ bị tăng huyết áp và thiếu máu.

Trong giai đoạn đầu, người bệnh có thể không có các biểu hiện bất thường về sức khỏe. Nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm thì có thể điều trị kịp thời để làm chậm các diễn tiến nguy hiểm. Nhưng nếu không được điều trị, bệnh sẽ phát triển đến suy thận mạn tính giai đoạn cuối. Lúc này, người bệnh sẽ mắc các rối loạn nghiêm trọng trong cơ thể và có thể dẫn đến tử vong. Khi đó, việc điều trị để duy trì cuộc sống sẽ cần đến các phương pháp thay thế thận như: chạy thận nhân tạo, thẩm phân phúc mạc hay thậm chí là ghép thận.

Đâu là nguyên nhân gây ra bệnh thận mạn tính?

Đái tháo đường và tăng huyết áp là hai nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh thận mạn tính. Ngoài ra, còn có các nguyên nhân khác như: bệnh lý cầu thận nguyên phát, bệnh ống thận mô kẽ, bệnh nang thận, bệnh mạch máu thận, bệnh thận do thuốc giảm đau, nhiễm trùng đường tiểu tái phát nhiều lần gây viêm thận, bể thận mạn và bệnh thận do tắc nghẽn.

Ai cũng có thể mắc bệnh thận – Đúng hay sai?

Đúng vậy, ai cũng có khả năng mắc bệnh thận mạn tính. Tuy nhiên, dưới đây là các đối tượng có nguy cơ cao và cần phải thăm khám định kỳ để tầm soát sớm bệnh thận mạn tính:

• Mắc đái tháo đường
• Có bệnh tăng huyết áp
• Tiền sử gia đình có bệnh thận
• Đã từng bị suy thận cấp
• Đã từng mắc các tình trạng bất thường về thận như: sỏi thận, thận độc nhất, bệnh nang thận
• Có tình trạng tiểu protein (tiểu đạm), tiểu ra máu trước đây
• Tiền sử dùng nhiều các loại thuốc gây hại cho thận
• Sinh non, nhẹ cân
• Người béo phì
• Người lớn tuổi
• Tiền sử bệnh lý tim mạch
• Người hút thuốc lá

Làm thế nào để phát hiện sớm bệnh thận mạn tính?

Các biểu hiện lâm sàng thường gặp của của bệnh thận mạn tính là: phù mặt, tiểu ít, tiểu ra máu, tiểu đêm, mệt mỏi, xanh xao, huyết áp cao… Những triệu chứng này thường nhẹ hoặc không biểu hiện rõ rệt ở giai đoạn đầu. Vì thế, cách tốt nhất để phát hiện bệnh thận mạn tính là thăm khám sức khoẻ và thực hiện các xét nghiệm định kỳ. Thông thường, các bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm chức năng thận, xét nghiệm nước tiểu và siêu âm bụng để kiểm tra tình trạng thận

Xét nghiệm nước tiểu

Các bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm để xem có protein hoặc máu trong nước tiểu hay không. Với người bình thường, sẽ chỉ có một lượng protein rất nhỏ trong nước tiểu và hầu như không có máu. Nếu phát hiện có protein hoặc máu trong nước tiểu, các bác sĩ sẽ cần làm thêm nhiều xét nghiệm khác xem bạn có mắc bệnh thận mạn hay không và nguyên nhân gây ra bệnh là gì.

Với bệnh nhân mắc tăng huyết áp hoặc đái tháo đường, các bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm nước tiểu để tìm vi đạm niệu (microalbumin niệu). Đây là biểu hiện đầu tiên của biến chứng thận do tăng huyết áp hoặc đái tháo đường. Nó có thể được phát hiện vào giai đoạn sớm khi vẫn còn là “thời gian vàng” để điều trị bệnh. Nếu điều trị kịp thời ở giai đoạn này, người bệnh sẽ có cơ hội hồi phục cao, không còn tiểu vi đạm niệu. Khi đã tiểu đạm mức độ nhiều hơn, sẽ khó khăn cho bác sĩ và bệnh nhân trong việc kiểm soát tình trạng bệnh. Về lâu dài, điều này sẽ dẫn đến suy giảm chức năng thận và suy thận giai đoạn cuối.

Xét nghiệm máu

Các bác sĩ sẽ cần xét nghiệm định lượng creatinin trong máu. Creatinin là sản phẩm của sự chuyển hoá creatin trên các cơ bắp của cơ thể và được bài tiết qua thận. Khi thận bị tổn thương sẽ làm tăng creatinin trong máu. Sau khi có kết quả creatinin, các bác sĩ sẽ tính ra độ lọc cầu thận ước tính để có thể đánh giá tốt hơn chức năng thận.

Siêu âm bụng

Siêu âm bụng là xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh đơn giản, chi phí thấp và hầu như không gây hại cho cơ thể. Siêu âm giúp bác sĩ quan sát được hình dạng và kích thước của thận, thấy được các tình trạng bất thường như: thận đa nang, thận độc nhất, thận hình móng ngựa, sỏi thận… Từ đó, siêu âm bụng sẽ giúp các bác sĩ đánh giá được nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính của bệnh nhân.

Các xét nghiệm máu, nước tiểu và siêu âm bụng trên đây nên được thực hiện định kỳ theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, người bệnh cũng cần theo dõi huyết áp thường xuyên, vì tăng huyết áp chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu lẫn biểu hiện rõ rệt nhất của bệnh thận mạn tính.

Đặt hẹn ngay qua ứng dụng tại đây hoặc hotline 1900636893 để được hỗ trợ tư vấn.

Tôi nên làm gì để bảo vệ thận của mình?

• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh thận mạn tính giai đoạn sớm
• Kiểm soát đường huyết tốt nếu mắc bệnh đái tháo đường
• Kiểm soát huyết áp
• Kiểm soát lipid máu
• Duy trì lối sống lành mạnh như: tập thể dục thường xuyên, lựa chọn các thực phẩm phù hợp, hạn chế lượng muối, giảm cân, hạn chế rượu bia…
• Ngưng hút thuốc lá
• Chỉ sử dụng các loại thuốc, vitamin hoặc thực phẩm chức năng theo chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý sử dụng các loại thảo dược không rõ nguồn gốc vì có thể gây hại đến thận

Ngoài ra, một số loại thuốc giảm đau có thể gây hại thận nếu sử dụng trong thời gian dài, đó là các loại thuốc kháng viêm Non – Steroids (NSAIDs) như aspirin, ibuprofen, naproxen… Bạn cần báo với bác sĩ để theo dõi và thực hiện các xét nghiệm đánh giá chức năng thận định kỳ khi mắc bệnh lý cần sử dụng các loại thuốc thuộc nhóm NSAIDS này thường xuyên.

Kết luận

Bệnh thận mạn tính là bệnh lý nguy hiểm cho sức khỏe và có thể dẫn đến tử vong. Do bệnh diễn tiến âm thầm nên việc thăm khám và tầm soát định kỳ ở các bệnh nhân có nguy cơ cao là rất cần thiết. Nếu mắc bệnh thận mạn tính, việc điều trị sớm và liên tục, kết hợp sử dụng thuốc, thay đổi lối sống và chế độ dinh dưỡng sẽ giúp kiểm soát tình trạng bệnh ổn định, làm chậm diễn tiến đến suy thận mạn tính giai đoạn cuối.