Thời tiết thay đổi thất thường cộng với không khí bị ô nhiễm khiến các bệnh lý viêm đường hô hấp tăng cao trong đó có triệu chứng ho. Đông y có nhiều bài thuốc trị ho đang được áp dụng mang hiệu quả cao.

Cây húng chanh có tác dụng gì.

Ho không phải là bệnh mà ho là một phản xạ có điều kiện đột ngột thường lặp đi lặp lại. Có tác dụng loại bỏ các chất kích thích, chất bài tiết hoặc chất nhầy làm nghẽn khí quản hoặc để loại bỏ các vi khuẩn bám vào đường hô hấp.

Trong đông y, lương y Vũ Quốc Trung – Hội Đông y thành phố Hà Nội cho biết có nhiều bài thuốc chữa ho hiệu quả và những bài thuốc dân gian hay sử dụng bằng các loại cây nhà, lá vườn như hoa hồng, húng chanh, củ gừng, lá hẹ hấp mật ong…

Bài thuốc từ hoa hồng 

Theo Đông y, hoa hồng trắng hay hồng bạch là một vị thuốc vị ngọt, không độc, mùi thơm mát, tính mát. Trong thành phần có chứa nhiều đường, vitamin, tinh dầu có thể chữa ho và nhuận tràng hiệu quả. Để làm thuốc, hoa được hái phải là những đóa mới nở. Được bào chế bằng cách bỏ cả cuống lẫn đài, phơi  khô trong bóng râm và cất trong lọ kín để giữ hương vị.

Cách sử dụng: lấy 15g hoa hồng bạch và một lượng vừa đủ đường phèn sắc hoặc hấp cách thủy uống hàng ngày. Sử dụng khi còn nóng, liên tục trong 1 tuần. Có tác dụng chữa ho khái huyết do phế hư. 

Hoặc lấy 15g hoa hồng bạch còn tươi, 1 quả quất chín, ½ thìa mật ong hoặc đường phèn cho vào chén nhỏ hấp cơm hoặc chưng cách thủy. Sau khi chín thì nghiền nát, trộn đều, gạn lấy nước để uống nhiều lần trong ngày. Có tác dụng chữa ho do lạnh. 

Ngoài hoa hồng bạch, có thể lấy thêm hoa hồng đỏ để chữa ho. Cách đơn giản 5 bông hồng đỏ kết hợp với 20g đậu đen, 20 lá rau diếp cá, 1 thìa cà phê đường trắng. Nhặt cánh hoa hồng, rau diếp cá rửa sạch, thái nhỏ. Đậu đen xay thành bột mịn. Cho tất cả vào bát rồi mang hấp cách thủy. Khi chín cho bệnh nhân ăn 2 lần/ngày và ăn liên tục 5 – 7 ngày để có kết quả tốt.

Lương y Trung chú ý các loại hoa hồng phải hồng nhà trồng đảm bảo không có thuốc trừ sâu, bảo quản.  

Bài thuốc nam chữa ho từ cây húng chanh 

Húng chanh còn gọi là tần lá dày, dương tử tô, rau thơm lông, rau thơm lùn. Theo Đông y, húng chanh vị cay the, hơi chua, mùi thơm, tính ấm. Có tác dụng thanh nhiệt, bổ phổi, giải độc, điều hòa hô hấp, lợi phế, giải cảm, chữa ho và viêm họng. Húng chanh nằm trong danh mục 70 cây thuốc Nam quan trọng trong y học theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế . 

Theo nghiên cứu khoa học, trong tinh dầu húng chanh có chứa nhiều chất như carvacrol, thymol, salicylat, eugenol… Có tác dụng ức chế vi khuẩn gây bệnh và các trực khuẩn E.coli, bạc cầu, liên cầu khuẩn, phế cầu khuẩn… 

Cách đơn giản nhất lấy lá húng chanh và 4 – 5 quả quất xanh rửa sạch, xay nhuyễn, thêm đường phèn, hấp cách thủy trong 20 phút. Uống liên tục 1 – 2 lần mỗi ngày cho đến khi giảm ho thì ngưng sử dụng. 

Cách khác lấy húng chanh và tía tô, thêm lát gừng gừng tươi sắc với nước trong ấm chuyên dụng. Thấy cô cạn thì tắt bếp, cho người bệnh uống khi còn ấm cũng làm giảm cơn ho.

Bài thuốc chữa ho từ củ gừng 

Theo Đông y, gừng tính ấm, vị cay có tác dụng tán phong hàn, làm ấm tỳ vị. Gừng được sử dụng trong trường hợp ho do cảm lạnh, cảm cúm do thời tiết thay đổi. Tuyệt đối không dùng cho trường hợp âm hư nội nhiệt sinh ho, cảm mạo thử nhiệt, cảm mạo phong nhiệt, trúng nắng. 

Cách đơn giản lấy 60g gừng già tươi rửa sạch, giã nhuyễn, đun với nửa lít nước trong 30 phút, lọc bỏ bã lấy nước cho thêm ít mật ong vào khuấy đều để uống. Chia làm 2 lần uống, mỗi lần 50ml đều đặn vào hai buổi sáng tối cho đến khi cơn ho dứt hẳn.

Cách thứ hai lấy 7 lát gừng sống, 2 củ cải trắng rửa sạch, giã nhuyễn, vắt lấy nước cốt, chia làm 2 – 3 lần uống trong ngày. Sử dụng liên tục trong 7 ngày giúp giảm ho an toàn.