Quả vải có nhiều tác dụng cho sức khỏe nhưng nếu không biết sử dụng, ăn vải lúc đói sẽ gây hại cho sức khỏe. Chỉ trong gần nửa tháng qua đã có gần 60 trẻ em Ấn Độ tử vong do tổn thương não và 40 em đang được điều trị tích cực sau khi ăn nhiều vải lúc đói.

Tất cả ca tử vong được ghi nhận tại hai bệnh viện ở vùng trồng vải chính của Ấn Độ thuộc bang Bihar. Nạn nhân là trẻ em nghèo nhặt quả vải rụng để ăn và nhập viện với triệu chứng nôn mửa, sốt cao, co giật, hôn mê.

Theo nghiên cứu của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ, quả vải chứa độc tố Glycine ức chế khả năng chuyển hóa glucose trong cơ thể, gây hạ đường huyết đột ngột trong máu của trẻ vốn đã xuống thấp do đói, dẫn đến viêm não cấp. Các bậc cha mẹ được khuyến cáo không nên cho trẻ ăn vải khi đói, những trẻ có triệu chứng ngộ độc vải cần được điều trị hạ đường huyết.

Theo bác sĩ Nguyễn Xuân Hướng – nguyên chủ tịch Hội Đông Y việt Nam quả vải Đông y gọi là lệ chi, cùi vải gọi là lệ chi nhục, có vị ngọt hơi chua, tính ấm vào hai kinh can (gan) và thận, có tác dụng giải khát, trị chứng mệt nhọc do mùa hè nóng làm tổn hao nước và các loại dịch trong cơ thể. Vị ngọt của quả vải có tác dụng làm mát huyết, bồi bổ tân dịch, trong cùi vải có thành phần của nước, nước thuộc âm, thận của người chủ thủy, khi ăn vải vào mùa hè bồi bổ cho thận âm thêm mạnh làm mát bàng quang, nên không bị đi tiểu dắt, vị chua của vải đi vào gan để giúp cho gan tăng cường điều tiết, giải độc làm mát gan nên dễ ngủ, ăn uống tiêu hóa tốt, vải thường ăn tươi, nếu làm thuốc người ta bóc ra lấy cùi sấy khô, liều dùng ngày từ 6-12g trong một số bài thuốc, để thanh nhiệt giải độc.

Theo Đông y, trong cơ thể có tạng nhiệt, tạng hàn và tạng không hàn không nhiệt (ôn hòa). Đối với người cơ thể tạng hàn, hoặc ôn hòa thì ăn nhiều vải càng tốt, đối với người cơ thể tạng nhiệt thì nên ăn ít. Dùng làm thuốc thì đã có liều lượng, còn ăn tươi thì liều lượng bao nhiêu cho vừa? Đối với người hàn (mát) hoặc ôn hòa có thể ăn ngày 15-20 quả tươi, chia làm 2 lần sáng và chiều, đối với người tạng nhiệt vì quả vải có tính ấm nên ăn ít, vì ăn nhiều dễ sinh nhiệt, có thể ăn ngày 10 quả chia làm hai lần trong ngày, trẻ em dưới 6 tuổi cho ăn ngày 3-4 quả chia làm hai lần trong ngày.

Cơ thể chúng ta cần nhiều chất trong một ngày, nhưng không cần ăn một chất với số lượng nhiều trong một ngày, dễ làm cho cơ thể hấp thu không hết, phải đào thải quá nhiều, làm cơ thể mất cân bằng âm dương mà sinh bệnh tiêu chảy đối với người cơ thể tạng hàn. Đối với người cơ thể tạng nhiệt dễ sinh ra chứng rôm sảy, nóng trong người, táo bón, có khi đi đại tiện ra máu... Ngoài ra người bệnh tiểu đường thì dù cơ thể là hàn cũng không nên ăn nhiều.